wtorek, 30 maja 2017

Spis inwentarza a wykaz inwentarza spadku - przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza jako podstawa ograniczenia odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe


Spis inwentarza spadku lub jego wykaz należą do dokumentów, których sporządzenie może okazać się celowe zarówno z punktu widzenia interesów spadkobierców przyjmujących spadek z dobrodziejstwem inwentarza, jak również wierzycieli spadkowych. Podstawowe znaczenie dokumentu w postaci spisu inwentarza/wykazu inwentarza wynika z przepisu art. 1031 § 2 zd. 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z treścią którego, w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku, czyli do wartości aktywów spadku. Spis inwentarza/wykaz inwentarza stanowi zatem dokument, który co do zasady pozwala na kwotowe określenie granic odpowiedzialności poszczególnych spadkobierców przyjmujących spadek z dobrodziejstwem inwentarza za długi spadkowe. To właśnie chęć powołania się przez spadkobierców w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie ich odpowiedzialności za długi spadkowe stanowi najczęstszy motyw, dla którego spis inwentarza/wykaz inwentarza jest sporządzany z inicjatywy spadkobierców. Sporządzenie spisu inwentarza/wykazu inwentarza może mieć także znaczenie dla wierzycieli spadkowych, gdyż tego rodzaju dokument pozwala wierzycielom na dokładne zbadanie jakie składniki majątkowe wchodzą w skład spadku oraz jaka jest wartość aktywów i pasywów spadku, a tym samym umożliwia im dokonanie oceny celowości wszczęcia ewentualnego postępowania sądowego lub postępowania egzekucyjnego przeciwko spadkobiercom. 

Wykaz inwentarza może zostać sporządzony osobiście i złożony w sądzie przez:
  • spadkobiercę, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza;
  • zapisobiercę windykacyjnego;
  • wykonawcę testamentu;
lub też może zostać złożony przed notariuszem, który sporządza z czynności złożenia wykazu inwentarza protokół notarialny. Wykaz inwentarza składany w sądzie sporządza się według ustalonego wzoru, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.09.2015 r. - w sprawie określenia wzoru wykazu inwentarza oraz sposobu udostępnienia druków tego wzoru (Dz. U.2015. 1537). Z kolei spis inwentarza jest sporządzany przez komornika na wniosek tego, kto uprawdopodobni, że jest spadkobiercą, uprawnionym do zachowku lub zapisobiercą, albo wykonawcy testamentu lub wierzyciela mającego pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy. Wniosek o sporządzenie spisu inwentarza może zostać złożony w sądzie spadku lub komornikowi, który byłby właściwy do wykonania postanowienia sądu spadku o sporządzeniu spisu inwentarza. 

Wykaz inwentarza składany w sądzie nie podlega opłacie. W przypadku złożenia wykazu inwentarza przed notariuszem, notariusz pobiera opłatę za sporządzenie protokołu w kwocie 200 złotych netto. Składany w sądzie wniosek o sporządzenie spisu inwentarza podlega opłacie sądowej w kwocie 50 złotych. Niezależnie od opłaty sądowej od wniosku, wnioskodawca zobowiązany jest uiścić komornikowi wynagrodzenie za sporządzenie spisu inwentarza w kwocie odpowiadającej 10% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za każdą rozpoczętą godzinę pracy.

Mając na uwadze powyższe, sporządzenie spisu inwentarza przez komornika sądowego zawsze będzie dla spadkobierców zdecydowanie bardziej kosztowną czynnością w porównaniu do czynności złożenia wykazu inwentarza. Z drugiej jednak strony, z uwagi na fakt, że spis inwentarza jest sporządzany przez komornika, który z racji pełnionej funkcji może uzyskać dostęp do informacji i dokumentów nie znajdujących się w posiadaniu spadkobierców, wystąpienie o sporządzenie spisu inwentarza zamiast złożenia wykazu inwentarza może okazać się nieraz jedynym właściwym rozwiązaniem.

Kiedy spadkobierca powinien złożyć wykaz inwentarza lub wystąpić o sporządzenie spisu inwentarza?

W obecnym stanie prawnym złożenie przez spadkobiercę oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie powoduje już zainicjowania z urzędu przez sąd spadku postępowania w przedmiocie sporządzenia spisu inwentarza spadku, co oznacza, że decyzja w tym zakresie należy wyłącznie do spadkobierców oraz wierzycieli spadkowych. Spadkobiercy, którzy przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza, mogą stosownie do okoliczności w ogóle nie być zainteresowani złożeniem wykazu inwentarza lub sporządzeniem spisu inwentarza, jak również mogą złożyć wykaz inwentarza lub wystąpić o sporządzenie spisu inwentarza niezwłocznie po złożeniu oświadczeń o przyjęciu spadku bądź też w późniejszym terminie. Podejmując decyzję w tym przedmiocie, spadkobiercy powinni każdorazowo opierać się na stanie swojej wiedzy na temat składu i wartości masy spadkowej oraz etapu ewentualnych postępowań sądowych zainicjowanych przez wierzycieli spadkowych, a także mieć na uwadze treść takich przepisów jak art. 1031 § 2 zd. 2 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią art. 1031 § 2 zd. 2 Kodeksu cywilnego, ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy przyjmującego spadek z dobrodziejstwem inwentarza odpada, jeżeli spadkobierca ten podstępnie pominął w wykazie inwentarza lub podstępnie nie podał do spisu inwentarza przedmiotów należących do spadku lub przedmiotów zapisów windykacyjnych albo podstępnie uwzględnił w wykazie inwentarza lub podstępnie podał do spisu inwentarza nieistniejące długi.

Tak jak zostało to już wcześniej wspomniane, głównym powodem, dla którego spadkobiercy przyjmujący spadek z dobrodziejstwem inwentarza dokonują złożenia wykazu inwentarza lub występują o sporządzenie spisu inwentarza jest chęć powołania się przez nich w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe do wartości  ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Dla możności powołania się na ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe w związku z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza nie jest jednak niezbędne, aby wykaz inwentarza lub spis inwentarza został sporządzony koniecznie jeszcze przed wydaniem wyroku zasądzającego świadczenie na rzecz wierzyciela spadkowego, a więc jeszcze na etapie postępowania sądowego (postępowania rozpoznawczego). Kwestia, czy długi spadkowe przekraczają stan czynny spadku wobec jego przyjęcia z dobrodziejstwem inwentarza, nie podlega badaniu w ramach postępowania rozpoznawczego. Ustalenie zatem, czy istnieje spadek pozwalający na zaspokojenie należności przypadającej od spadkobiercy - dłużnika, należy do postępowania egzekucyjnego. Potrzeba złożenia wykazu inwentarza lub sporządzenia spisu inwentarza jeszcze na etapie postępowania rozpoznawczego może jednak zaistnieć w sytuacji, gdy wierzyciel spadkowy występuje przeciwko spadkobiercy z roszczeniem o zachowek, a spadkobierca sam jest uprawniony do zachowku i powołuje się wobec wierzyciela na ograniczenie swojej odpowiedzialności, które zostało przewidziane w art. 999 Kodeksu cywilnego. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 999 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkobierca obowiązany do zapłaty zachowku jest sam uprawniony do zachowku, jego odpowiedzialność ogranicza się tylko do nadwyżki czystej wartości spadku ponad jego własny zachowek. W omawianej sytuacji, wykazanie przez spadkobiercę jeszcze na etapie postępowania rozpoznawczego, że czysta wartość spadku (nadwyżka aktywów spadkowych nad długami spadkowymi) nie przekracza jego własnego zachowku, powinno skutkować oddaleniem przez sąd pozwu wierzyciela spadkowego o zachowek.

Wystąpienie przez spadkobiercę z wnioskiem o sporządzenie spisu inwentarza spadku może być celowe także w sytuacji, gdy spadkobierca zamierza złożyć do sądu wniosek o dział spadku, lecz z różnych powodów nie posiada on dostatecznej wiedzy na temat składników masy spadkowej. Jak wynika to bowiem z art. 680 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego, do wniosku o dział spadku należy załączyć spis inwentarza, a jeżeli wspomniany spis nie został sporządzony, to w treści wniosku należy wskazać majątek, który ma być przedmiotem działu.

Kiedy wierzyciel spadkowy powinien złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza? 

W przypadku, gdy wszyscy spadkobiercy złożyli oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, dla wierzycieli spadkowych istotnego znaczenia nabiera ustalenie wartości stanu czynnego spadku, a więc wartości aktywów spadkowych, która wyznacza granice odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe. Jeżeli wartość aktywów spadkowych wynosi 0, to wierzyciele spadkowi w ogóle nie uzyskają od spadkobierców przyjmujących spadek z dobrodziejstwem inwentarza zaspokojenia swoich należności. Dokumentem, który pozwala określić wartość stanu czynnego spadku jest wykaz inwentarza lub spis inwentarza. Jeżeli żaden ze spadkobierców przyjmujących spadek z dobrodziejstwem inwentarza odpowiednio wcześniej nie złoży wykazu inwentarza ani nie wystąpi z wnioskiem o sporządzenie spisu inwentarza, to wierzyciel spadkowy na etapie postępowania rozpoznawczego nie będzie wiedział w jakim stopniu jego wierzytelność będzie mogła zostać zaspokojona w postępowaniu egzekucyjnym. Sąd rozpoznający powództwo wierzyciela spadkowego nie będzie ustalał wartości stanu czynnego spadku, lecz zastrzeże spadkobiercom w treści wyroku uwzględniającego powództwo prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe. Aby uniknąć stanu niepewności, wierzyciel spadkowy może jeszcze przez wytoczeniem powództwa przeciwko spadkobiercom złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza spadku i już po uzyskaniu wiedzy na temat wartości stanu czynnego spadku dokonać oceny celowości występowania na drogę sądową przeciwko spadkobiercom.

Potrzeba złożenia przez wierzyciela spadkowego wniosku o sporządzenie spisu inwentarza powstanie również wtedy, gdy w toku postępowania egzekucyjnego spadkobierca przyjmujący spadek z dobrodziejstwem inwentarza przedstawi organowi egzekucyjnemu złożony przez niego wykaz inwentarza, powołując się w ten sposób na wyczerpanie limitu swojej odpowiedzialności za długi spadkowe i jednocześnie wnosząc o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Aby podjąć próbę zakwestionowania ustalonej przez spadkobiercę w wykazie inwentarza wartości stanu czynnego spadku, wierzyciel spadkowy będzie zmuszony wystąpić o sporządzenie spisu inwentarza. Jeżeli w sporządzonym spisie inwentarza komornik ustali inną wartość stanu czynnego spadku niż ta określona przez spadkobiercę w złożonym wykazie inwentarza, to wówczas wartość ustalona w spisie inwentarza będzie rozstrzygająca dla określenia granic odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe. Ustalenia poczynione w spisie inwentarza spadku, który ma charakter dokumentu urzędowego, zawsze będą miały prymat nad treścią wykazu inwentarza, który jest tylko dokumentem prywatnym, składanym przez spadkobiercę. 

poniedziałek, 22 maja 2017

Przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową z udziałem spółki z o.o. jako komplementariusza - utworzenie spółki z o.o. sp. k. na bazie istniejącej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością


Termin "spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k.", a więc termin często spotykany w obrocie gospodarczym jako fragment oznaczenia danego przedsiębiorcy, może u osób nie mających na co dzień do czynienia z przepisami Kodeksu spółek handlowych wywoływać wątpliwości co do typu spółki handlowej oznaczonej w ten sposób, a tym samym rodzić pytanie, czy wspomniany termin odnosi się do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowej, czy też może jeszcze do innego typu spółki? Odpowiedź na postawione powyżej pytanie jest następująca - występujący w nazwie danego przedsiębiorcy termin "spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k." zawsze oznacza, że mamy do czynienia ze spółką komandytową, w której tylko jednym ze wspólników (tzw. komplementariuszem) jest jeszcze inna spółka, a dokładnie spółka z o.o. 

Konstrukcja spółki komandytowej z udziałem spółki z o.o. jako jej komplementariusza (czyli "sp. z o.o. sp. k.") jest bardzo popularnym narzędziem optymalizacji obciążeń podatkowych. Z prowadzeniem działalności właśnie w tej konkretnej formie organizacyjno - prawnej wiążą się także inne korzyści, w tym możliwość ograniczenia do minimum zakresu odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki komandytowej (Zobacz też artykuł: "Spółka z o.o. spółka komandytowa - zalety i wady konstrukcji spółki komandytowej z udziałem spółki z o.o. jako komplementariusza").

Atrakcyjność konstrukcji spółki komandytowej z udziałem spółki z o.o. jako komplementariusza powoduje, że wielu przedsiębiorców działających na rynku pod postacią innych typów spółek prawa handlowego decyduje się na restrukturyzację swoich przedsiębiorstw ukierunkowaną na uzyskanie docelowej formy spółki z o.o. sp. k. To właśnie z myślą o tych przedsiębiorcach, ustawodawca przewidział w odpowiednich przepisach Kodeksu spółek handlowych procedurę przekształcenia spółki, czyli procedurę mającą na celu zmianę typu uprzednio założonej spółki handlowej lub przekształcenia indywidualnej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową, umożliwiając w ten sposób podmiotom gospodarczym zachowanie ciągłości dotychczas prowadzonej przez nich działalności przy jednoczesnej zmianie formy organizacyjno - prawnej tej działalności. 

Jakie zatem czynności należy przedsięwziąć, aby dokonać przekształcenia istniejącej już spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę komandytową z udziałem spółki z o.o. jako komplementariusza? 

Schemat czynności restrukturyzacyjnych w ramach procesu przekształcenia spółki z o.o. w spółkę komandytową z udziałem spółki z o.o. jako komplementariusza przedstawia się następująco:
  1. przeprowadzenie audytu prawnego przekształcanej spółki z o.o.;
  2. założenie nowej spółki z o.o., czyli spółki z .o.o., która będzie posiadała status komplementariusza w spółce komandytowej;
  3. podwyższenie kapitału zakładowego przekształcanej spółki z o.o.;
  4. sporządzenie dokumentacji księgowej przekształcanej spółki z o.o. dla celów przekształcenia;
  5. sporządzenie tzw. planu przekształcenia wraz z załącznikami;
  6. złożenie do sądu rejestrowego wniosku o wyznaczenie biegłego rewidenta do zbadania planu przekształcenia;
  7. zawiadomienie wspólników przekształcanej spółki z o.o. o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu;
  8. podjęcie przez wspólników przekształcanej spółki z o.o. uchwały o przekształceniu oraz wyrażenie przez nowo utworzoną spółkę z o.o. jako przyszłego komplementariusza zgody na podjęcie uchwały przekształceniowej;
  9. złożenie przez wspólników przekształcanej spółki z o.o. oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej;
  10. zawarcie umowy spółki przekształconej;
  11. złożenie do sądu rejestrowego wniosku o wpisanie spółki przekształconej do rejestru przedsiębiorców KRS;
  12. złożenie wniosku o zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o przekształceniu spółki.
Ad. 1
W ramach audytu prawnego dokonuje się gruntownej analizy sytuacji prawnej i faktycznej przekształcanej spółki z o.o. Przedmiotem szczególnej uwagi powinny być przede wszystkim ewentualne konsekwencje prawnopodatkowe planowanego przekształcenia. W tym kontekście istotnego znaczenia nabiera treść przepisów art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 24 ust. 5 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z treścią wspomnianych wyżej przepisów, dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest m.in. wartość niepodzielonych zysków w spółce oraz wartość zysku przekazanego na inne kapitały niż kapitał zakładowy w spółce przekształcanej - w przypadku przekształcenia spółki w spółkę niebędącą osobą prawną (czyli np. przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową). Tym samym, przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową może się wiązać z koniecznością uiszczenia przez spółkę przekształconą (jako płatnika podatku) podatku według stawki 19% liczonej od tych zysków przekształcanej spółki z o.o., które nie zostały wypłacone jej wspólnikom.

Ad. 2 i 3
Jeszcze przed przystąpieniem do właściwego procesu przekształcenia spółki z o.o. w spółkę komandytową  należy utworzyć nową spółkę z o.o., która następnie obejmie udziały w podwyższonym kapitale zakładowym przekształcanej spółki z o.o., dołączając w ten sposób do grona wspólników spółki przekształcanej. To właśnie nowo utworzona spółka z o.o. uzyska z dniem przekształcenia status komplementariusza w spółce przekształconej. Założenie nowej spółki z o.o. może odbyć się albo metodą tradycyjną, a więc poprzez sporządzenie umowy spółki w formie aktu notarialnego oraz złożenie wniosku o wpis spółki w rejestrze przedsiębiorców KRS, albo też z wykorzystaniem wzorca umowy spółki udostępnionego w systemie teleinformatycznym Ministerstwa Sprawiedliwości (czyli popularnie zwana "rejestracja spółki przez internet"). Podwyższenie kapitału zakładowego przekształcanej spółki z o.o. będzie wymagało zmiany umowy spółki dokonywanej w formie aktu notarialnego oraz złożenia wniosku o wpis podwyższenia kapitału w rejestrze przedsiębiorców KRS.

Ad. 4 i 5
Kolejny etap procedury przekształceniowej obejmuje sporządzenie dokumentacji księgowej przekształcanej spółki z o.o. dla celów przekształcenia oraz przygotowanie planu przekształcenia wraz z załącznikami. Dokumentacja księgowa przekształcanej spółki z o.o. powinna obejmować:
  • sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia, przy zastosowaniu takich samych metod i w takim samym układzie, jak ostatnie roczne sprawozdanie finansowe;
  • wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) przekształcanej spółki z o.o.;
Wycena składników majątku przekształcanej spółki z o.o. może zostać dokonana w oparciu o tzw. metodę księgową, a więc poprzez sporządzenie bilansu spółki obejmującego wartości księgowe poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spółki. 

Plan przekształcenia jest przygotowywany przez zarząd przekształcanej spółki z o.o. w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Plan przekształcenia powinien zawierać co najmniej:
  • ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej na określony dzień w miesiącu poprzedzającym przedłożenie wspólnikom planu przekształcenia;
  • określenie wartości udziałów wspólników zgodnie ze sprawozdaniem finansowym sporządzonym dla celów przekształcenia.
Ustalenie wartości bilansowej majątku spółki przekształcanej, czyli wartości aktywów netto spółki, następuje poprzez odjęcie sumy zobowiązań w bilansie spółki od sumy aktywów w tym bilansie. Z kolei określenie wartości udziałów wspólników dokonuje się, co do zasady, poprzez podzielenie wartości aktywów netto spółki (ustalonej na podstawie sprawozdania finansowego sporządzonego dla celów przekształcenia) przez ilość udziałów.

Do planu przekształcenia, poza wspomnianym już wcześniej sprawozdaniem finansowym sporządzonym dla celów przekształcenia oraz wyceną składników majątku przekształcanej spółki z o.o., należy załączyć następujące dokumenty:
  • projekt uchwały w sprawie przekształcenia spółki;
  • projekt umowy spółki przekształconej.
Ad. 6
Po sporządzeniu planu przekształcenia wraz z załącznikami przez zarząd przekształcanej spółki z o.o. należy złożyć wniosek o wyznaczenie przez sąd rejestrowy biegłego rewidenta do zbadania planu przekształcenia. Przedmiotowy wniosek podlega opłacie stałej w kwocie 300 złotych. Jeżeli znamy określoną osobę z uprawnieniami biegłego rewidenta, która wyraża gotowość zbadania przygotowanego przez nas planu przekształcenia, to w celu przyśpieszenia procedury wyznaczenia biegłego rewidenta przez sąd rejestrowy warto jest umieścić w treści składanego do sądu wniosku prośbę o wyznaczenie tej konkretnej osoby do zbadania planu przekształcenia. Biegły rewident po przeprowadzeniu badania planu przekształcenia sporządza pisemną opinię w zakresie jego poprawności i rzetelności, którą następnie składa sądowi rejestrowemu i spółce przekształcanej.

Ad. 7
W momencie, w którym dysponujemy już opinią biegłego rewidenta w przedmiocie planu przekształcenia, można przystąpić do zawiadomienia wspólników przekształcanej spółki z o.o. o zamiarze powzięcia uchwały o przekształceniu. Zawiadomienie wspólników powinno zostać dokonane dwukrotnie, przy czym pomiędzy pierwszym a drugim zawiadomieniem wspólników należy zachować odstęp nie krótszy niż 2 tygodnie, a drugie zawiadomienie musi nastąpić nie później niż na miesiąc przed planowanym dniem powzięcia uchwały o przekształceniu. Zawiadomienie wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu powinno zostać dokonane w sposób przewidziany dla zawiadamiania wspólników spółki przekształcanej, a więc w przypadku spółki z o.o. za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską. Zawiadomienie wspólników powinno zawierać istotne elementy planu przekształcenia oraz opinii biegłego rewidenta, a także określać miejsce oraz termin, w którym wspólnicy spółki przekształcanej mogą się zapoznać z pełną treścią planu i załączników, a także opinią biegłego rewidenta. 

Ad. 8
Uchwała o przekształceniu spółki z o.o. w spółkę komandytową z udziałem spółki z o.o. jako komplementariusza, zawierająca w swojej treści m.in. zgodę na brzmienie umowy spółki przekształconej, jest podejmowana przez wspólników przekształcanej spółki z o.o. Do podjęcia przedmiotowej uchwały niezbędne jest wypowiedzenie się za przekształceniem wspólników reprezentujących co najmniej 2/3 kapitału zakładowego, chyba że umowa spółki przekształcanej przewiduje surowsze warunki. Ponadto, nowo utworzona spółka z o.o. jako przyszły komplementariusz musi złożyć oświadczenie w formie pisemnej, w którym wyrazi zgodę na uczestniczenie w spółce komandytowej jako komplementariusz. Wspomniana wyżej zgoda musi zostać wyrażona w sposób wyraźny, co oznacza, że sam akt głosowania przyszłego komplementariusza za podjęciem uchwały o przekształceniu nie jest wystarczający do przyjęcia, że tego rodzaju zgoda została skutecznie wyrażona. Uchwała o przekształceniu powinna zostać umieszczona w protokole sporządzonym przez notariusza.

Ad. 9
Po podjęciu uchwały o przekształceniu, spółka przekształcana wzywa wspólników, w sposób przewidziany dla ich zawiadamiania, do złożenia, w terminie miesiąca od dnia powzięcia uchwały o przekształceniu spółki, oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej. Spółka przekształcana może odstąpić od wzywania wspólników do złożenia oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej w sytuacji, gdy wszyscy wspólnicy złożyli przedmiotowe oświadczenia w dniu podjęcia uchwały o przekształceniu. W przypadku niezłożenia przez danego wspólnika w przepisanym terminie oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej jest on traktowany jako wspólnik nieuczestniczący w spółce przekształconej. Wspólnikowi, który nie uczestniczy w spółce przekształconej, przysługuje roszczenie o wypłatę kwoty odpowiadającej wartości jego udziałów w spółce przekształcanej, zgodnie ze sprawozdaniem finansowym sporządzonym dla celów przekształcenia. Jeżeli wspólnik nieuczestniczący w spółce przekształconej wniósł wkład niepieniężny z tytułu objęcia udziałów w przekształcanej spółce z o.o., to przysługuje mu także uprawnienie do żądania zwrotu przedmiotu tego wkładu. Roszczenie wspólnika o wypłatę kwoty odpowiadającej wartości jego udziałów w spółce przekształcanej, jak również roszczenie wspólnika o zwrot przedmiotu wkładu niepieniężnego wniesionego na kapitał zakładowy spółki przekształcanej, przedawniają się z upływem 2 lat od dnia przekształcenia.

Ad. 10
Po złożeniu przez wszystkich wspólników spółki przekształcanej oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej lub po bezskutecznym upływie przepisanego terminu na ich złożenie, można przystąpić do sporządzenia umowy przekształconej spółki z o.o. sp. k. Umowa spółki komandytowej z udziałem spółki z o.o. jako komplementariusza wymaga zachowania formy aktu notarialnego. Zawarcie umowy spółki przekształconej jest odrębnym od podjęcia uchwały o przekształceniu warunkiem przekształcenia. Podejmowana przez wspólników spółki przekształcanej uchwała o przekształceniu, pomimo że zawiera w swojej treści zgodę na brzmienie umowy spółki przekształconej, nie może co do zasady zastąpić dodatkowego wymogu przekształcenia w postaci zawarcia umowy spółki przekształconej.

Ad. 11 i 12
Ostatni etap procedury przekształcenia spółki z o.o. w spółkę komandytową z udziałem spółki z o.o. jako komplementariusza obejmuje złożenie wniosku o wpis spółki przekształconej do rejestru przedsiębiorców KRS oraz zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o przekształceniu. Wniosek o wpis przekształconej spółki z o.o. sp. k. do rejestru przedsiębiorców KRS jest podpisywany w imieniu przyszłego komplementariusza spółki przekształconej, a więc nowo utworzonej spółki z o.o., przez członków zarządu tej spółki zgodnie z obowiązującym sposobem reprezentacji. Przedmiotowy wniosek podlega opłacie stałej w kwocie 600 złotych. Po złożeniu wniosku o wpis spółki przekształconej, sąd rejestrowy jednocześnie wykreśla spółkę przekształcaną z rejestru przedsiębiorców KRS oraz dokonuje wpisu spółki przekształconej do rejestru pod nowym numerem KRS. Dzień wpisania spółki przekształconej do rejestru KRS jest dniem, z którym przekształcenie spółki dochodzi do skutku. Po wpisaniu spółki przekształconej do rejestru przedsiębiorców KRS, pozostaje jeszcze zamieszczenie ogłoszenia o przekształceniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

 

czwartek, 11 maja 2017

Przesłanki warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności


Przepisy polskiego Kodeksu karnego formułują surowe przesłanki warunkowego zawieszenia wykonania orzekanej kary pozbawienia wolności, wyłączając co do zasady możliwość warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności, której wymiar przekracza 1 rok. Jeżeli zatem dolna granica ustawowego zagrożenia karą pozbawienia wolności za dane przestępstwo przekracza 1 rok, to w przypadku wydania wyroku skazującego za to przestępstwo sąd z reguły będzie musiał orzec bezwzględną karę pozbawienia wolności. W pewnych wyjątkowych sytuacjach możliwe jest jednak warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności, której wymiar przekracza 1 rok. Mianowicie, warunkowe zawieszenie orzekanej kary pozbawienia wolności powyżej 1 roku będzie możliwe w sytuacji, gdy sąd orzekający skorzysta z instytucji tzw. nadzwyczajnego złagodzenia kary. 

Ogólne podstawy stosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności

Zgodnie z treścią przepisu art. 69 § 1 Kodeksu karnego, sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Z treści przytoczonego powyżej przepisu wynika zatem, że do przesłanek warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności należą:
  1. orzeczenie kary pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 1 roku;
  2. brak skazania sprawcy na karę pozbawienia wolności w czasie popełnienia przestępstwa;
  3. tzw. pozytywna prognoza kryminologiczna wobec sprawcy przestępstwa.
Należy podkreślić, że granica 1 roku zawsze odnosi się do wymiaru orzekanej kary pozbawienia wolności, a nie tylko do części tej kary, w zakresie w jakim podlega ona  faktycznemu wykonaniu np. na skutek  zaliczenia na poczet orzeczonej kary okresu stosowania tymczasowego aresztowania. Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności może nastąpić tylko w sytuacji, gdy sprawca przestępstwa nie był w czasie jego popełnienia już uprzednio skazany na karę pozbawienia wolności. Nie ma przy tym żadnego znaczenia okoliczność, czy uprzednie skazanie na karę pozbawienia wolności nastąpiło z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, czy też bez warunkowego zawieszenia wykonania kary. Przy dokonywaniu oceny, czy sprawca był w czasie popełnienia przestępstwa skazany na karę pozbawienia wolności należy brać pod uwagę także te kary pozbawienia wolności, które wprawdzie przed popełnieniem przestępstwa zostały w całości wykonane, lecz w czasie jego popełnienia nie uległy jeszcze zatarciu. Dopiero zatarcie skazania, które następuje jeszcze przed popełnieniem nowego przestępstwa, powoduje uznanie danego skazania za niebyłe, a w konsekwencji pozwala stwierdzić, że sprawca nie był w czasie popełnienia przestępstwa skazany na karę pozbawienia wolności.

Przesłanką warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności jest istnienie tzw. pozytywnej prognozy kryminologicznej wobec sprawcy przestępstwa, przejawiającej się w obiektywnym przekonaniu, że orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania będzie wystarczające dla osiągnięcia celów kary wobec sprawcy, w szczególności zapobieżeniu jego powrotowi do przestępstwa. Przy dokonywaniu oceny w tym zakresie należy brać pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. Istotne znaczenie ma w szczególności stosunek sprawcy do popełnionego przestępstwa, a więc okoliczność, czy sprawca wyraził skruchę z powodu popełnienia przestępstwa oraz czy naprawił lub przynajmniej podjął starania o naprawienie szkody wynikłej z przestępstwa. Przy dokonywaniu oceny możliwości zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary nie należy natomiast brać pod uwagę stopnia winy sprawcy oraz stopnia szkodliwości społecznej popełnionego przez niego czynu, gdyż te okoliczności mają znaczenie tylko na etapie ustalania wymiaru kary (Zobacz: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25.10.2012 r. w sprawie o sygn. II AKa 401/12).


Warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności orzekanej w wymiarze powyżej 1 roku - nadzwyczajne złagodzenie kary

Ogólna zasada, w myśl której, warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności możliwe jest tylko w odniesieniu do kary orzekanej w wymiarze nieprzekraczającym 1 roku, doznaje wyjątku w sytuacji, gdy sąd orzekając karę pozbawienia wolności stosuje nadzwyczajne jej złagodzenie na podstawie przepisu art. 60 § 3 lub § 4 Kodeksu karnego. Zgodnie z treścią art. 60 § 3 Kodeksu karnego, sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet może warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia. Stosowanie natomiast do treści art. 60 § 4 Kodeksu karnego, na wniosek prokuratora sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy przestępstwa, który, niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem ścigania i przedstawił istotne okoliczności, nieznane dotychczas temu organowi, przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności. Do przesłanek warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, która zostaje nadzwyczajnie złagodzona na podstawie art. 60 § 3 lub § 4 Kodeksu karnego, należą:
  1. orzeczenie kary pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 5 lat;
  2. istnienie pozytywnej prognozy kryminologicznej wobec sprawcy przestępstwa.
W porównaniu zatem do ogólnych zasad stosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności na podstawie art. 69 § 1 Kodeksu karnego, podwyższeniu z poziomu 1 roku do 5 lat ulega maksymalny wymiar orzekanej kary pozbawienia wolności, której wykonanie może zostać warunkowo zawieszone. Należy dodatkowo zauważyć, że przesłanką zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, która zostaje nadzwyczajnie złagodzona na podstawie art. 60 § 3 lub § 4 Kodeksu karnego, nie jest także brak uprzedniego skazania sprawcy na karę pozbawienia wolności w czasie popełnienia przez niego przestępstwa. 

Następcze zawieszenie wykonania prawomocnie orzeczonej bezwzględnej kary pozbawienia wolności w związku z odroczeniem wykonania kary

Decyzja w przedmiocie zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności jest podejmowana przez sąd orzekający na etapie wydania wyroku skazującego. Po uprawomocnieniu się wyroku skazującego na bezwzględną karę pozbawienia wolności nie jest możliwe, co do zasady, następcze zawieszenie wykonania tej kary. Wyjątek w omawianym zakresie został przewidziany w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego w odniesieniu do kary odroczonej. Zgodnie z treścią przepisu art. 152  § 1 Kodeksu karnego wykonawczego, jeżeli odroczenie wykonania kary nieprzekraczającej roku pozbawienia wolności trwało przez okres co najmniej jednego roku - sąd może warunkowo zawiesić wykonanie tej kary na zasadach określonych w art. 69-75 Kodeksu karnego. Przepis art. 152 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego będzie mógł znaleźć zastosowanie w stosunku do sprawcy, któremu w chwili wyrokowania odmówiono warunkowego zawieszenia wykonania kary z uwagi na brak istnienia w tamtej chwili pozytywnej prognozy kryminologicznej. Sąd rozpoznający wniosek o warunkowe zawieszenie wykonania odroczonej kary pozbawienia wolności powinien ustalić, czy sposób życia i zachowania się skazanego po wydaniu wyroku, a zwłaszcza starania o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości  pozwala na inną niż w chwili wyrokowania, ocenę tego, czy wobec skazanego zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna.